Thu Thiền lấy bối cảnh vào thời kỳ khi Đế quốc Nhật tràn vào Hồng Kông năm 1941 nhằm thực âm mưu thâu tóm một bộ phận lãnh thổ cực kỳ quan trọng của Trung Hoa Dân Quốc. Diệp Xung (Nhậm Gia Luân) một người gốc Trung Quốc sinh ra và được nuôi dưỡng tại Nhật Bản. Anh làm việc cho tổ chức quân đội Nhật Bản tại Trung Quốc. Với vỏ bọc là một sĩ quan người Nhật máu lạnh có biệt danh “ma đầu giết người”.
Thực chất, Diệp Xung là một cộng sản, nhận nhiệm vụ làm làm gián điệp cho Đảng Cộng sản Trung Quốc dưới bí danh là Thu Thiền – nhân vật đang được quân Nhật tại Hồng Kông ráo riết truy lùng. Từ sự nghi ngờ về thân phận, Diệp Xung lấy được lòng tin và trở thành cánh tay trái đắc lực của tướng quân cao cấp Nhật Bản – Satoh. Hành trình thực hiện nhiệm vụ là gián điệp của Diệp Xung trải qua nhiều có khăn và nguy hiểm với nguy cơ bị bại lộ thân phận thật sự. Dưới vai trò là sĩ quan thân Nhật, anh phải chứng kiến lần lượt nhưng đồng chí cộng sản chủ chốt phải ra đi dưới sự truy lùng của quân Nhật, Diệp Xung dần trưởng thành trên con đường trở thành một người cộng sản chính nghĩa.
Dù là một tác phẩm điện ảnh mang đậm yếu tố chiến tranh, chính trị, nhưng cũng không quên lồng ghép yếu tố tình cảm, thứ gia vị không thể thiếu trong bất kì bộ phim này. Ngay từ những tập đầu tiên lên sóng, Thu Thiền đã được rất nhiều khán giả đón nhận một cách rất tích cực. Tác phẩm được vô vàn lời khen ngợi từ cốt truyện hấp dẫn, hợp thị hiếu khán giả, nhịp phim tuy nhanh nhưng chuyển cảnh lại rất mượt mà, tạo sự kịch tính vẫn không khiến khán giả bị rối, tình tiết gây cấn khiến khán giả khó rời khỏi màn hình, đến dàn diễn viên không thể nào chất lượng hơn.
Mở màn cho bộ phim là những chi tiết dồn dập gây cấn khiến người xem tưởng chừng đang chứng kiến một cuộc chiến sinh tử, và cũng trong tập đầu tiên, những nhân tố quan trọng lần lượt hy sinh, đẩy các nhân vật then chốt còn lại vào một cuộc khủng hoảng lớn, thân phận có thể bị phơi bày bất cứ lúc nào. Trong khoảng thời gian mà những bộ phim về án mạng hay ngôn tình, vườn trường đã quá đỗi quen thuộc với khán giả, thì Thu Thiền sẽ là tác phẩm điện ảnh đánh đến những đối tượng khán giả hướng về nội dung nặng nề và đáng suy ngẫm hơn.
Thể hiện nhân vật có chiều sâu tâm lý này là nam diễn viên Nhậm Gia Luân. Sở hữu gương mặt điển trai, phong thái cuốn hút trong quân phục và khả năng diễn xuất điêu luyện, tài tử 31 tuổi được khen ngợi là khắc họa hoàn hảo một Diệp Xung kiên định và tài trí hơn người. Đặc biệt, sự bình tĩnh và kiềm chế của anh trước tình huống nguy hiểm hay hành động dứt khoát lúc đối mặt với mối đe dọa làm dân mạng phát cuồng.
Về nữ chính, Lý Mạn từng là “con cưng” của đạo diễn Trương Nghệ Mưu khi vai diễn đầu đời của cô đã gây được ấn tượng lớn với khán giả. Diễn xuất không quá xuất sắc nhưng năng lực của cô rất ổn định.
Ở hai tập đầu, tuy ít đất diễn nhưng cô vẫn tạo được ấn tượng với khán giả về một Hà Anh thông minh, giỏi giang. Thu Thiền còn quy tụ dàn diễn viên chất lượng từ giảng viên Học viện Điện Ảnh Bắc Kinh đến Ảnh Đế Kim Mã như: Trương Hàm Dư, Hàn Đống, Lưu Hoan, Hà Đỗ Quyên, Lý Tiểu Nhiễm… Ngoài ra, góp phần tạo nên thành tích khả quan bước đầu của Thu Thiền là đội ngũ sản xuất hàng đầu của ngành công nghiệp Trung Quốc.
